Laika en Het nieuwstedelijk
Zigzagkind

Zigzagkind

Laika en Het nieuwstedelijk
Zigzagkind

Nono is bijna dertien. Hij kijkt uit naar zijn bar mitswa. Vanaf dan zal de wereld hem aanzien als een jonge volwassene. Voor deze feestelijke gebeurtenis krijgt hij van zijn vader een verrassingsreisje. Maar de reis loopt uit de hand wanneer hij samen met meesteroplichter Felix een aantal misdaden begaat en zij de politie achter zich aan krijgen. Tussen alle avonturen door ontdekt Nono het ware verhaal van zijn overleden moeder, die hij nooit gekend heeft.

Op de grens tussen 'kind' en 'volwassen' zijn, wroet Nono in zijn korte verleden en in de onverwerkte emoties van zijn vader. Zijn verlangen naar de waarheid is een pleidooi voor liefde en begrip.

Laika en Het nieuwstedelijk zetten hun schouders onder dit muzikale ‘coming of age’-verhaal.

Nono is almost thirteen years old. He looks forward to his bar mitswa. From then on, the world will see him asa young adult. For this festive event he was gifted a suprise trip by his father. But the vacation doesn't go as planned when he performs several crimes together with master con man Felix and the police is looking for them. Between all the adventures, Nono discovers the true story about his deceased mother, who he has never known.

On the verge between being a 'child' and an 'adult', Nono digs into his short past and in the unprocessed emotions of his father. His desire for the truth is a plea for love and understanding.

Laika and Het Nieuwstedelijk work together for this musical 'coming of age'-story.

 

naar het boek van David Grossman (2009, Uitgeverij Cossee, Amsterdam)

bewerking
Jo Roets en Greet

regie
Jo Roets

spel
Esmé Bos, Lien De Graeve,
Koen Janssen, Gert Jochems,
Mattias Van de Vijver/Stijn Vervoort

muziek
Ephraïm Cielen & Esmé Bos

vormgeving
Peter De Bie

kostuums
Inge Büscher & Jolene Diet

dramaturgie
Christophe Aussems

muziekdramaturgie
Adriaan Van Aken

artistiek advies
Mieke Versyp

licht en geluid
Pieter Smet, Rik Van Gysegem,
Anton Van Haver

goocheladvies
Tim Oelbrandt

met dank aan
Laurens Claas, Natascha Pire, Bart Voet

 

Based on the book by David Grossman (2009, Uitgeverij Cossee, Amsterdam)

adaptation
Jo Roets en Greet

direction
Jo Roets

actors
Esmé Bos, Lien De Graeve, Koen Janssen, Gert Jochems, Mattias Van de Vijver/Stijn Vervoort

music
Ephraïm Cielen & Esmé Bos

design
Peter De Bie

costumes
Inge Büscher & Jolene Diet

dramaturgy
Christophe Aussems

musicdramaturgy
Adriaan Van Aken

artistic advice
Mieke Versyp

light and sound
Pieter Smet, Rik Van Gysegem, Anton Van Haver

juggling advice
Tim Oelbrandt

with special thanks to
Laurens Claas, Natascha Pire, Bart Voet

Donderdag04.02.201613:30Krokusfestival Hasselt / DE NIEUWE ZAAL, Hasselt
Donderdag04.02.201620:00Krokusfestival Hasselt / DE NIEUWE ZAAL, Hasselt
Vrijdag05.02.201613:30Krokusfestival Hasselt / DE NIEUWE ZAAL, Hasselt
Vrijdag05.02.201620:00Krokusfestival Hasselt / DE NIEUWE ZAAL, Hasselt
Zondag14.02.201615:00Bronks, Brussel
Maandag15.02.201610:30Bronks, Brussel
Maandag15.02.201613:30Bronks, Brussel
Dinsdag16.02.201610:30Bronks, Brussel
Dinsdag16.02.201614:00Bronks, Brussel
Dinsdag01.03.201613:30DE Studio, Antwerpen
Woensdag02.03.201610:00DE Studio, Antwerpen
Donderdag03.03.201610:00DE Studio, Antwerpen
Donderdag03.03.201613:30DE Studio, Antwerpen
Vrijdag04.03.201610:00DE Studio, Antwerpen
Vrijdag04.03.201613:30DE Studio, Antwerpen
Zaterdag05.03.201615:00DE Studio, Antwerpen
Zaterdag05.03.201620:00DE Studio, Antwerpen
Zondag06.03.201615:00DE Studio, Antwerpen
Zaterdag12.08.201719:00CC De Velinx, Tongeren
Zondag13.08.201715:00CC De Velinx, Tongeren
Zondag13.08.201719:00CC De Velinx, Tongeren
Zaterdag19.08.201719:00Cultura Nova, Heerlen
Zondag20.08.201714:00Cultura Nova, Heerlen
Zondag20.08.201719:00Cultura Nova, Heerlen
Maandag21.08.201719:00Cultura Nova, Heerlen
Zondag17.09.201715:00Oud Badhuis Antwerpen, Antwerpen
Zaterdag23.09.201719:00CC De Warande, Turnhout
Zaterdag30.09.201720:15C-mine Cultuurcentrum, Genk
Maandag02.10.201720:00CC Brugge, Brugge
Zaterdag14.10.201700:00CC Westrand, Dilbeek
Zondag29.10.201715:00OPEK, Leuven
Zondag29.10.201719:30OPEK, Leuven
Woensdag23.01.201920:15CC De Werft, Geel
Donderdag31.01.201913:30CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg
Vrijdag01.02.201913:30CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg
Vrijdag01.02.201919:30CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg
Zaterdag02.02.201919:30CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg
Donderdag14.02.201913:30CC De Plomblom, Ninove
Vrijdag15.02.201913:30CC De Plomblom, Ninove
Vrijdag15.02.201920:00CC De Plomblom, Ninove

Ik ben geen klein kind. Ik ben er al eens geweest.
Hij heeft me helemaal versjmoeld. / Versjmoeld?

"Het hoofdpersonage wervelt bijna letterlijk door zijn tocht, vol muziek, verbale grappen en wijsheden, met bijzondere personages, geheimen en onthullingen. Spannend, grappig, heerlijk om te zien en te horen". (Theaterkrant ****)

"Zigzagkind koestert de bonte vormgeving, de humor in het spel en de ongegeneerde hang naar ontroering die eigen is aan Laika-creaties. Maar dit stuk dankt zijn sterke vleugels ook aan de ingenieuze manier waarop de muziek doorheen het verhaal verweven wordt. Daarin is Het nieuwstedelijk dan weer een krak." (Knack ****)

Laika maakt 'theater der zinnen' (al 15 jaar - de verjaardagstaart staat klaar!), voorstellingen voor kinderen, jongeren en volwassenen die hun kinderlijk gevoel voor verwondering nog niet zijn verloren. De fascinatie van Laika voor jonge toeschouwers ligt in hun verrassende ontdekking van de wereld. Ook Laika vindt de wereld verrassend en niet evident. Of het nu gaat om gevoelens en ideeën, of om smaken, geuren en kleuren: de wereld is één groot oord van ontdekking.

Zigzagkind is een project van Laika in samenwerking met Het nieuwstedelijk, maar dat is niet de eerste keer dat we samenwerken. In 2005 coproduceerden Laika, Muziektheater Transparant en de Queeste de dubbelvoorstelling de Queeste / Arthur. En Jo Roets coachte bij Forza Winterslag van de Queeste in 2006. De Queeste en Laika hebben ook alletwee hun roots in Toneelacademie Maastricht.
Het plan om samen te werken voor Zigzagkind bestaat al sinds 2009. Maar begin 2009 waren er de bombardementen en het grondoffensief in de Gazastrook. We vonden dat het destijds te gevoelig lag om met een verhaal aan te komen uit de joodse cultuur en stelden Zigzagkind uit. Van uitstel kwam gelukkig geen afstel, ook al heeft het even geduurd.

 

Het Zigzagkind is een prachtig 'coming of age'-verhaal over de joodse jongen Nono die bijna zijn bar mitswa* viert, zegt regisseur Jo Roets in antwoord op de vraag waarom hij dit boek voor het theater wilde bewerken.  De bewerking deed bij samen met collega Greet Vissers.  Ze zochten naar de lijn waarin Nono stap voor stap de waarheid ontdekt.  een waarheid waartoe hij zich, willens nillens, moet verhouden.

Een avonturenverhaal, een verhaal over opgroeien, een roadmovie: dat is Zigzagkind allemaal.  Dat maakt het theatraal interessant.  Laika en Het nieuwstedelijk - de twee producenten van deze voorstelling - zijn allebei gefascineerd door verhalen die enerzijds in essentie emotioneel en anderzijds groots zijn, en moeilijk om te vertellen op een scène.  De uitdaging van de samenwerking lag in het vinden van een adequate vorm voor zo'n grillige vertelling.

Ze kozen voor een niet klassieke theateropstelling waarbij het publiek in een halve cirkel aan lage tafeltjes rond een centraal speelvlak zit.  Dit zorgt voor een grote betrokkenheid.  Je verwacht dat er zo meteen een feest zal starten, maar in de plaats daarvan begint een vertelling.  Een vertelling die flirt met variété, want er zijn goocheltrucjes en scènes de aanleunen bij sketches - denk familiefeest met tantes en nonkels én veel muziek en 'woeste' kostuums en spullen die quasi uit de verkleedkoffer op zolder zijn gerecupereerd.

De voorstellin is anders opgevat dan het boek, dat in feite één grote flashback is die zich in Nono's hoofd afspeelt.  Het is spannend om in een theatervoorstelling andere accenten te kunnen leggen.  De vertelling speelt zich hoofdzakelijk af in het hier en nu - dat is de kracht van theater - maar af en toe wordt die realiteit doorkruist met herinneringen van Nono of met gebeurtenissen van vroeger die zich voor zijn ogen afspelen.  Er wordt dus gespeeld met ruimte en tijd: Nono hoort en ziet scènes uit het verleden waar hij wel of niet bij was.

Nog een verschil met het boek is de manier waarop we in de theaterbewerking muziek inzetten.  De muziek zet de personages in de verf, creëert een waaier van werleden, fungeert als soundscape, is bruitage, is motor van de vertelling, is illustratie, biedt vertroosting.  En dat allemaal live uitgevoerd, inclusief meerstemmige liedjes.  De muziek stuurt eigenlijk de voorstelling en verbindt de scènes en de personages.

* bar mitswa: Wanneer een joodse jongen de leeftijd van dertien jaar bereikt, wordt hij verantwoordelijk onder de joodse wet.  Op dat moment wordt de jongen een bar mitswa (Hebreeuws voor 'zoon van het gebod'), heeft hij het recht om aan alle gebieden van het joodse gemeenschapsleven deel te nemen en is hij verantwoordelijk voor het volgen van de wetten, de traditie en de ethiek.  Voor deze tijd ligt alle verantwoordelijkheid bij zijn ouders.  Bar mitswa wordt traditioneel gevierd met een eredienst, gevolgd door een feestmaaltijd in het gezelschap van familie en vrienden.

 

 

David Grossman eredoctor KU Leuven

David Grossman kreeg in 2007 een eredoctoraat aan de KU Leuven. naar aanleiding van dat eredoctoraat gaf hij een zeldzaam interview aan de campuskrant. Lees dat interview hier. Of lees de laudatio die Prof. Ortwin de Graef schreef  n.a.v dat eredoctoraat hier

David Grossman

David Grossman (1954) is een van Israëls beroemdste schrijvers en als pleitbezorger van een ‘twee staten oplossing’ een van de meest gehoorde stemmen van zijn land. De roman Zie: liefde (1990, opnieuw uitgegeven in 2008 en 2015) betekende zijn internationale doorbraak. Zijn werk omvat behalve essays, kinderboeken en een toneelstuk inmiddels acht romans, waaronder Het zigzagkind (1996), Jij bent mijn mes (2000), De stem van Tamar (2002), De uitvinder van geheimen (2003) en Haar lichaam weet het (2004). De auteur, die ook jarenlang werkte als radiomaker (zo maakte hij o.a. een populaire kinderuitzending), ontving eredoctoraten van de universiteiten van Leuven en Florence. Zijn werk is in meer dan twintig talen vertaald en bekroond met talloze prijzen, het meest recent met de prestigieuze Geschwister Scholl-Preis in Duitsland. In 2017 won hij de prestigieuze Man Booker International Prize voor zijn boek Komt een paard de kroeg binnen.

Grossman is vader van drie kinderen en woont met zijn gezin in een voorstad van Jeruzalem. Zijn zoon Uri, die het ontstaan van deze roman intensief volgde, sneuvelde in de zomer van 2006 in Libanon toen zijn tank slechts een paar uur voor het begin van de wapenstilstand werd getroffen. Na een week van rouw hervatte Grossman het werk aan Een vrouw op de vlucht voor een bericht. Het grootste deel van het boek was al geschreven. Maar "het klankbord van de werkelijkheid waarin de laatste versie tot stand kwam, was meer dan wat ook veranderd".

"Ik heb Het zigzagkind geschreven voor mijn oudste zoon toen hij twaalf was.  Ik wilde hem nog een paar dingen zeggen voor hij in de tunnel van de puberteit zou verdwijnen, want je weet nooit hoe iemand daar weer uit te voorschijn komt.  Toen ik acht was kreeg ik van mijn vader een boek van Sjolem Aleichim te lezen, verhalen over het joodse leven in Europa.  Dat boek moest optreden als een soort ambassadeur, zodat ik wat meer van zijn leven zou weten en begrijpen.  Dit boek heb ik voor mijn zoon geschreven zodat hij wat meer van zichzelf en van mij zou weten."

Meer over David Grossman op www.davidgrossman.nl